Na czym polega służebność mieszkania?

Służebność mieszkania zalicza się do ograniczonych praw rzeczowych, przy czym jako rozwiązanie prawne stanowi dożywotnią gwarancję korzystania z lokalu mieszkalnego. Oznacza to, że ten rodzaj służebności jest przypisany do konkretnej osoby. Na czym dokładnie polega to rozwiązanie? Informacje na ten temat znajdziesz w poniższym artykule!

Służebność mieszkania – czym jest?

Służebność mieszkania jest ustalana na podstawie umowy, która zostaje zawarta między właścicielem a osobą, która zyskuje niezbywalne prawo do mieszkania i korzystania z nieruchomości na zasadach ustalonych przez obie strony. Tego typu rozwiązanie przewidziane jest przede wszystkim dla rodziców, którzy w ten sposób decydują się na przyznanie swoim dzieciom prawa do użytkowania całości nieruchomości lub korzystanie z wybranych pomieszczeń. 

W ten sposób potomkowie stają się służebnikami, przy czym mogą oni przyjąć do służebności mieszkania swojego małżonka i małoletnie dzieci – one także zyskują prawo przebywania w nieruchomości po osiągnięciu pełnoletniości. Co jeszcze istotne – w przepisach prawa przewidziana jest możliwość przyjęcia niespokrewnionych osób. Jednak tego typu rozwiązanie oznacza, że albo ich obecność jest niezbędna do prowadzenia domu, albo służebnik zapewnia im utrzymanie. O prawach służebników przeczytasz także na blogu: https://adwokatspiewak.pl/sluzebnosc-mieszkania/.

Jak ustanowić służebność mieszkania? 

Jak zostało wyżej wspomniane, podstawą dla przyznania służebności mieszkania, jest zawarcie umowy między obiema stronami – właścicielem nieruchomości i osobą, która ma stać się służebnikiem. W zależności od charakteru umowy, służebność może być odpłatna lub nieodpłatna. W pierwszym przypadku następuje zobowiązanie do zapłaty wyznaczonej sumy na rzecz właściciela. Z kolei za służebność nieodpłatną nie ponosi się żadnych kosztów (wyjątkiem są jedynie podstawowe rachunki za korzystanie z lokalu mieszkalnego). 

Tego typu dokument musi zawierać informacje o tym, jaka część mieszkania dotyczy służebności, ale również zakres użytkowania pomieszczeń przez służebnika. Warto zaznaczyć, że służebność mieszkaniowa jest rozwiązaniem prawnym, które może być zastosowane przez sąd lub na mocy decyzji administracyjnej. 

Służebność mieszkania – czy i kiedy wygasa?

W sytuacji, gdy dochodzi do przyznania osobistej służebności mieszkania, przysługujące jednostce prawo nie może być przeniesiona na inną osobę – wyklucza się taką możliwość w drodze sprzedaży, darowizny, a także spadku. Do wygaśnięcia tego rodzaju służebności dochodzi dopiero i najpóźniej z chwilą śmierci służebnika. 

Na czym polega różnica między służebnością mieszkania a umową dożywocia?

Służebność mieszkania często jest mylona z prawem dożywocia, jednak uprawnienia różni przede wszystkim podstawa prawna, a także tryb wykonywania. W przeciwieństwie do umowy dożywocia, służebność mieszkania nie zobowiązuje właściciela mieszkania do zapewnienia służebnikowi utrzymania, wyżywienia lub dodatkowej opieki np. w czasie przebywanej choroby. Ponadto prawo dożywocia sprawia, że osoba zrzekająca się praw do nieruchomości, zyskuje status domownika. Jednak służebnik, w przeciwieństwie do dożywotnika, ma obowiązek ponosić koszty związane z codziennym użytkowaniem mieszkania, a więc uiszczać opłaty za gaz, energię itp. Warto jednak zaznaczyć, że zarówno umowa dożywocia, jak i służebność mieszkaniowa muszą zostać ujawnione w Dziale III księgi wieczystej.